İslâm Öncesi Arabistan’da Şarap İçme Alışkanlığı Ve Şarap Yasağı

Muhammed Maraqten

   Çev: Hakan TEMİR*[1]

Giriş

Şarap, Antik Yakın Doğu’da erken dönemden itibaren var olmuştur (Forbes 1955: 70-78). Şarap ve bira Mezopotamya’da (Rollig 1970), Mısır’da (Helck 1975; Meyer 1986) ve Suriye-Filistin’de (Dommers-hausen 1982: 614-20) insanların meşhur içeceklerdendi. Dahası bira, Mezopotamya ve Mısır’da normal beslenmenin bir parçasıydı.

İslâm’dan önce Arabistan’da şarap tüketimi çok yaygındı. Bazı modern Arap yazarlar Arapçada şarabı ifade etmek için yaklaşık bin kelime bulunduğunu iddia ederken, bazıları sadece iki yüz elli kelime olduğunu belirtmektedirler. Lügat âlimlerinden İbni Sîde, el-Muhassas adlı kitabında şarap için kullanılan yaklaşık yüz isimden bahseder (Bkz. el-Muhassas, 11: 72-81). Benzer kullanımlar Arapça sözlüklerde ve farklı klasik Arap yazarlarda, örneğin el-Fîrûzâbâdî (ö. 817/1415)’de, görülmektedir (Fulton 1947: 579-85). Arapçadaki şarap isimlendirmesinin çeşitliliği, şarabın Arapların günlük yaşamının ve kültürünün önemli bir parçası olduğunu göstermektedir. İslâm’dan önce Arabistan’da şarapla ilgili bilgilerimiz Güney Arapça, Palmira ve Nebâtî yazıtlarına, klasik kaynaklara, dil bilimcilerin eserlerine, Hadis kitaplarına,  Kuranve İslâm öncesi Arap şiirine dayanmaktadır. Bu kaynaklardan bazıları şarabın yasaklanmasıyla…